ادارۀ زایمان از دیدگاه طبّ سنّتی ایران

سابقه و هدف: طبّ سنّتی ایران به عنوان یک مکتب طبّی سابقه دار، مطالب زیادی در زمینۀ سلامت بارداری و تسهیل زایمان بیان می کند. باتوجّه به اهمیت زایمان و رواج استفاده از طبّ مکمّل و جایگزین در میان زنان باردار، این مقاله اهمّ راهکارهای ارائه شده در زمینۀ تسهیل زایمان در طبّ سنّتی ایران را مورد بررسی قرار می دهد. مواد و روش ها: در این مطالعۀ مروری راهکارهای تسهیل زایمان از منابع معتبر طبّ سنّتی ایران مانند قانون ابن سینا، ذخیره ی خوارزمشاهی، کامل الصّناعـه استخراج شد و مطالب به دست آمده در بانک های اطّلاعاتی الکترونیکی معتبر مورد جستجو قرار گرفت. یافته ها: تدابیر و درمان های تسهیل زایمان به دو بخش کلّی قبل از شروع زایمان و بعد از شروع زایمان تقسیم می شوند. مطالب قبل از شروع زایمان شامل دستورات کلّی ماه نهم بارداری در زمینۀ تغذیه، حمّام، آبزن، روغن مالی و داروهای موضعی، وضعیت جسمی و روانی است که با افزایش رطوبت و نرمی و کاهش قبض و سفتی زایمان را آسان می کند. بعد از شروع زایمان ابتدا به دستورات عمومی در جهت تسهیل زایمان پرداخته می شود تا با برداشتن موانع خروج جنین، کمک فیزیکی به خارج شدن جنین و تقویت جسمی و روانی مادر به زایمان کمک کنند. در مرحلۀ بعد استفاده از دارو های مختلف توصیه می شود. بحث و نتیجه گیری: علم نوین با وجود بررسی ها و تجهیزات پیشرفته پس از سال ها به اصولی رسیده که قرن ها قبل در کتب قدما و حکمای طبّ سنّتی ایران به سادگی و با جزئیّات بیان شده است. بنابراین بازگشت به این منابع گرانبهای علمی جهت استخراج توصیه های مفید و کاربردی سودمند است تا در مراکز زایمان به کار گرفته شود.